Brandnetel

ook gekend als: netel

Naar Stuyland Flora Overzicht

Latijn: Urtica dioica

Engels: Stinging nettle, Common nettle
Frans: Grande ortie
Duits: Brennessel

Familie: Urticaceae

Brandnetel in juli

Plant

Type: doorlevend
Groenblijvend: nee

Bloei: 5-10 (tweehuizig)
Vrucht/Zaad oogstrijp: 6-10
Hoogte: 30-250cm
Breedte: 1m
Vermeerderen: vermeerdert zichzelf door uitlopers & zaad
Natuurlijke habitat: groeit in gematigde klimaatzones, algemeen in Europa en Azië, vaak bij menselijke nederzettingen
Standplaats: vochtige grond, ideaal met veel fosfaten en stikstof, humusrijk, recent losgewoelde grond, halfschaduw tot volle zon
Waar groeit deze plant op Stuyland: in het bos, bij de muur langs de voetweg
Klimaatzone: zone 4 en hoger

Interacties

Stikstoffixeerder: 
Dynamische Accumulator: 

Bijenplant: 

Vlinders: atalanta, dagpauwoog, kleine vos, gehakkelde aurelia, enkele uiltjes en het landkaartje leven ALLEEN op brandnetel.
Andere Insecten: ja
Vogels:
Andere Dieren: ja

Gebruik

Voeding *****
Eetbare delen: jonge bladeren (voor de plant bloeit), geweekt of gekookt; gedroogde bladeren; jonge planten (tot 20cm) inclusief wortel

- jonge bladeren smaken als een combinatie van spinazie met komkommer en kunnen gebruikt worden in soep, puree, in pesto, in polenta, als vulling voor bladerdeegkoeken
- bier van de jonge scheuten
- bladeren weken in suikeroplossing, als siroop voor frisdrank (verdunnen met 10 delen water)
- bladeren bevatten veel ijzer, carotenen (vit. A voorlopers) en C

Medicinaal *** (PFAF: Antiasthmatic;  Antidandruff;  Antirheumatic;  Antiseborrheic;  Astringent;  Diuretic;  Galactogogue;  Haemostatic;  Hypoglycaemic;  Stings;  Tonic.)
- infuus van gedroogde of verse ((4-48 laten trekken in koud water) bladeren tegen arthritis, reumatisme, jicht
- idem in Oostenrijk tegen nierstenen, nierproblemen, blaasontstekingen, interne bloedingen, griep, gastro-intestinale problemen, cardiovasculaire problemen, huidaandoeningen, verstoringen van het bewegingsapparaat (bron: wikipedia)
- extern: zich netelen (slaan met verse netelstengels) tegen reuma

Andere

- Vezels uit de stengel voor neteldoek, touw, garen, textiel. Netelvezels zijn 30-50% lichter dann katoen en zijn ook sterker, maar ruwer. De vezels hebben een isolerende werking omdat ze hol zijn. Netelvezel wordt soms gemengd met katoenvezel.
- geel pigment uit de wortels
- geel pigment uit de bladeren (voorbehandeling met aluin)
- intens grauwgroen pigment na voorbehandeling met koper, nabehandeling met zink in ammoniakbad
- chlorophyl uit de bladeren als kleurstof voor voedingsmiddelen
- gedroogde bladeren toevoegen aan kippenvoer om de dooier mooi geel te kleuren (6,25g of meer per kg voer)
- Hoog eiwitgehalte van de bladeren (tot 25% van het drooggewicht) maakt de plant tot een goede voederplant voor geiten en konijnen. Geiten eten graag de verse bladeren. Konijnen enkel de zeer jonge bladeren (zonder brandharen) als vers voer geven. Verwelkte of gedroogde netels voor allerlei grazers (hooi).
- indicator plant voor vruchtbare grond (vooral fosfaten en nitraten), voor stikstofrijke grond, voor verstoorde grond
- één van de weinige planten die graag in kippenmest groeit
- alle delen (behalve zaden!) kunnen gebruikt worden als compost activator
- netelgier: vloeibare plantenmeststof (met magnesium, zwavel, ijzer) van de bovengrondse delen op water, wat suiker toevoegen voor betere gisting en kleefkracht (tot max 1 week laten rotten in water, 1 à 2 maal per dag omroeren, verdunnen 1/10). Kan ook gebruikt worden tegen bladluizen, ziekten en allerlei schimmels. Tweewekelijks gebruiken als meststof, vaker in bestrijding.
- companion planting
- sap uit de bladeren kan gebruikt worden als vegetarisch stremsel (alleen voor plantenmelk?)
- overwinteringsplant, waardplant en voedselplant voor 50tal verschillende vlindersoorten
- bladeren als verpakking voor vlees, vis, boter, kaas om ze langer vers te houden (stoffen in de bladeren werken remmend op bacteriegroei)
- geweekte bladeren en stengels in water stoten luizen af (geur)
- brandnetelspiritus tegen vet haar en roos
- kan zich vrij snel herstellen na branden

Naar Stuyland Flora Overzicht